top of page
Rosa Hibbert-Schooner

Generation Kāinga: Ngā rangatahi e hanga ana i tētahi Aotearoa haumanu, manawaroa hoki

Rosa Hibbert-Schooner (she/her) 

 

Ko tā Te Mana Ākonga whakakitenga, he rūnanga mātauranga matua tāmi kore, e whakatinanahia ai ngā wawata o ngā ākonga Māori, o ngā whānau, o ngā hapū, o ngā iwi anō hoki. E whakapono ana mātou, mā te mahi ngātahi, te tūtohetohe, te mahi tahi ki a Ngāi Māori, me te whakaū ki ngā mātāpono; Rangatiratanga, Mana whakapapa, Hiranga, Tāuutuutu, Mana Ākonga, Aroha me te Kanorau, kei a mātou ngā otinga pai mō tēnei take. 


Nōnā tata nei, i tū tētahi o ā mātou wānanga hauwhā ā-tau, Ngā Hui Kaiārahi, ā, nō mātou te honore ki te whakahaere i a Pūrangakura hei tā tō mātou pātuinga ki Generation Kāinga i Ōtepoti, 30 Hune - 2 Hurae. 

He whare motuhake mō te rangahau Kaupapa Māori a Pūrangakura, e ārahina ana e ngā Rangatira. “Ko tā mātou mahi, he whakarato rangahau, he tautoko hoki i ngā mahi whakahaumako i tō mātou tuakiri me tō mātou oranga hei Māori - te tiaki me te poipoi i ā mātou taonga kia tautoko i te oranga tuku iho mō Aotearoa. Ko tā ā mātou mahi he whai huringa mō ō mātou hapori e whakaponotia nei e mātou, mā rātou te hurihanga nui kē atu e taki.” 


Ko Generation Kāinga, arā he hoa pātui o Te Mana Ākonga, he rangahau mō ngā rangatahi e hanga ana i tētahi Aotearoa haumanu, manawaroa hoki. Tā tō mātou whakakitenga aronga, he āki i ngā rangatahi e huri ai te anamata o ngā kāinga, mā ngā tukanga taketake o te pōhewatanga, te manawaroa me te haumanutanga kia kīa ai ko Aotearoa ‘te tino wāhi o te ao,’ hei wāhi noho mō ngā rangatahi me ō rātou whānau. 

Ko te wharenoho ākonga tētahi nawe kei mua i te aroaro mō Te Mana Ākonga, inā noa atu i tētahi kāwanatanga e whakarawe ana i ngā kaituku rīhi me te tokoiti whai rawa. Nō matou i whakauwhi i a Generation Kāinga i tō mātou wānanga, i taea e mātou ngā raru e hāngai ana ki te wharenoho ākonga te waha. I peka atu mātou ki ētahi wharenoho ākonga, ā, i whakaatu atu ki te tīma rangahau i te ao e nōhia nei e rātou. 


He wā ōna ka rangona e ngā tauira te whiwhi painga o te noho ki tētahi o ngā tini rōpū hoa pātui rangatahi o tēnei rangahau. Te whai wāhi ki te mātauranga, me pēhea e rangona ai tō mātou nei reo, me pēhea hoki e ūpokotia ai e mātou te panoni me uaua rā ka tohaina ki te 


hunga kua whakaparahakotia ki ngā horopaki pēnei tonu. Whai muri i tēnei wānanga, kua waiho ki a mātou te whakaaro, ko te nuinga o mātou ngā tauira e noho manuhiri ana ki ngā kāinga tipu o ngā tipuna o tāngata kē, ā, tā mātou tiaki i tēnei whenua mahue ai he whenua pai ake i tō mātou ake whenua. Kua waiho hoki ki ō mātou tauira he maharatanga whaitake, ko mātou rawa te hunga ki roto i ō mātou ake hapori e whai wāhi ai ki te reo, ki te whakaaro me te mātauranga hei para i te ara hou. Me pēhea tātou e toro atu ai he ringa hāpai ki te iwi kua tūkinotia, ki tō tātou iwi, me ngā whānau taketake puta noa? 


Hei whakakapi, anei ētahi whakaaro matua i puta i tēnei wānanga:


I ākina te hautūtanga rangatahi e te whanaketanga o Te Mana Ākonga, engari hoki, e te tautoko me te whakapono o ō mātou pakeke kia mahi i tā mātou e pai ai. 


Nā te mihimihi a ngā rangatahi, ka mate ngā pakeke ki te mahi i ngā mahi kāore pea i maharatia tōna ngahau, pēnei i ngā riff offs, te kanikani me te katakata, te mahi haka anō hoki. 


Ngā ara ako i ngā haerenga tāpoi, te pōuritanga me te arotake i te āhua o ngā wharenoho ākonga, ā, te maumahara hoki ki ngā whanaunga kua riro atu. 


I waha i ngā rangatahi tā rātou i pono ai, ā, i kitea mātou e ngā pakeke. He ātaahua te rongo i ngā urupare ki tō mātou kaupapa, engari ko te mutunga kē mai o te ātaahua, ko te hautūtanga o ngā tēina. 

Ko te āhua o te kāingakoretanga o te rangatahi Māori i Aotearoa nei, tētahi o ngā āhuatanga kino rawa atu o te ao. 


Tōna 30,000 ngā rangatahi e noho kāingakore ana ki Tāmaki Makaurau. He whiringa tēnei rangahau kia taea ai e ngā rangatahi te whai reo ki ngā mahi, ā, haere ake nei. Ko te mea nui kia rangona ngā reo katoa mai i ngā wheako me ngā hapori katoa. 


Me wānanga ka pēhea tātou e whai wāhi atu ki ngā rangatahi paraheahea ake nei, ā, ka pēhea tātou e whakamahi i ō tātou whiwhi painga mehemea e whakapono ana tātou ki tēnei anamata tāmi kore mō Aotearoa.


bottom of page